Harmonijka ustna to instrument muzyczny z grupy aerofonów. Dźwięk wydobywa się podczas ruchu powietrza w szczelinach, przy których znajdują się metalowe blaszki zwane stroikami (pot. języczkami), które wprawione w drgania wydają dźwięki zależne od ich długości. Harmonijka ustna była pierwszym instrumentem Jimiego Hendrixa.
Najstarszym przodkiem harmonijki jest instrument sheng,
skonstruowany przez starożytnych Chińczyków około 3000 roku p.n.e. W
Europie instrumenty stroikowe mają dużo skromniejszą historię. Pod
koniec XVIII w. petersburski konstruktor organów Kirschnigk, zainspirowany grą Johanna Wildego (1689-1762) na shengu
zbudował organy, w których najwyższy rejestr wyposażył w stroiki
przelotowe, zamiast tradycyjnych piszczałek. W 1792 współpracownik
Kirschnigka, szwedzki organmistrz Georg Christoffer Rackwitz zbudował
orchestrion dla Georga Josepha Voglera (1749-1814), kompozytora i wirtuoza organów[1]. Podczas podróży koncertowych po całej Europie Vogler przyczynił się do popularyzacji instrumentów ze stroikami przelotowymi.
W 1804 powstał pierwszy samodzielny instrument stroikowy – panharmonikon, na który pierwszy utwór skomponował Ludwig van Beethoven.
Kolejnym z instrumentów od których pochodzi współczesna harmonijka
ustna była eolina, zbudowana w 1816 przez niemieckiego zegarmistrza
Dawida Buschmanna. Jego syn Friedrich, mając 16 lat zbudował w 1821
aurę, będącą prototypem harmonijki ustnej. Miała ona postać
wielodźwiękowego kamertonu, opartego na zasadzie stroika przelotowego.
Stroiki były wprawiane w drganie po zadęciu w odpowiednie kanały.
Dalszych ulepszeń dokonał Christian Messner,
który w 1821 skonstruował instrument o nazwie Mundaeoline, który
właściwie był już harmonijką ustną. W 1857 r. produkcję Messnera przejął
Matthias Hohner dając początek firmie działającej do dziś.
Pierwsze harmonijki trafiły do USA
w 1865 i, z racji niskiej ceny, szybko zyskały na popularności. Były
używane na początku głównie w muzyce ludowej, później bardzo często w
muzyce bluesowej, folkowej, także muzyce country i jazzie. Obecnie harmonijkę można napotkać nawet w rocku (m. in. The Who, Led Zeppelin, Deep Purple, Aerosmith, Black Sabbath).
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Harmonijka_ustna